Κυρίες και Κύριοι Σύνεδροι,
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Καλημέρα σας,
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την ΔΡΑΣΗ για την πρόσκληση που απηύθυνε στην Δυναμική Ελλάδα, στις άλλες κινήσεις, κόμματα και προσωπικότητες για συμμετοχή στο ανοιχτό συνέδριο της με σκοπό την έναρξη συζήτησης στην ενότητα με θέμα “Όραμα για την συνεργασία του μεταρρυθμιστικού χώρου”.
Η Δυναμική Ελλάδα ξεκίνησε την πορεία της τον Ιούνιο του 2012 ως πρωτοβουλία του Ηλία Μόσιαλου και μιας μικρής ομάδας πολιτών που αποτέλεσαν τον πρώτο πυρήνα της σημερινής επιτροπής πρωτοβουλίας και ως πρώτο βήμα συνέταξαν την ιδρυτική διακήρυξη την οποία έχουν υπογράψει μέχρι σήμερα 800 πολίτες. Κατά την διάρκεια των μηνών που πέρασαν παρακολουθήσαμε στενά τις κρίσιμες εξελίξεις στον τόπο μας,παρεμβαίνοντας πολιτικά σε κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες, αντιλαμβανόμαστε δε ότι ο κίνδυνος που η χώρα αντιμετωπίζει δεν έχει παρέλθει. Υπό αυτό το πρίσμα η σημερινή μας παρέμβαση επιχειρεί να συνεισφέρει στον διάλογο που ανοίγει θέτοντας κάποια βασικά σημεία.
Η Δυναμική Ελλάδα από την σύστασή της έχει θέσει ως στρατηγικό της στόχο να αποτελέσει τον καταλύτη για τη συγκρότηση ενός νέου και ισχυρού πολιτικού φορέα, με σαφείς κοινωνικές αναφορές, που θα επιδράσει καθοριστικά και όχι περιθωριακά στις πολιτικές εξελίξεις. Ο νέος πολιτικός φορέας θα πρέπει να περιλαμβάνει το σύνολο των μεταρρυθμιστικών και φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων της χώρας, από την ανανεωτική Αριστερά, την φιλοευρωπαϊκή Οικολογία, την σοσιαλδημοκρατία και το φιλελεύθερο Κέντρο.
Έχοντας σαν στόχο την κοινωνική δικαιοσύνη, τη ριζική αλλαγή του πολιτικού συστήματος, την αναδιάρθρωση του παραγωγικού και οικονομικού μοντέλου της χώρας, τον εξορθολογισμό της δημόσιας διοίκησης προς όφελος του πολίτη, την μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και προνοιακού συστήματος, τον εκσυγχρονισμό της παιδείας.
Εδώ και χρόνια χτίσαμε μια κοινωνία, στη λογική της έκπτωσης από το δημόσιο καλό και της διαμεσολάβησης προς το ιδιαίτερο και το πρόσκαιρο. Αυτή η κοινωνία βρίσκεται σήμερα σε μια διαρκή κρίση και διακινδύνευση. Το ελληνικό κράτος και το πολιτικό σύστημα δεν κατόρθωσαν ιστορικά να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και άφησαν την ελληνική κοινωνία εκτεθειμένη σε κάθε είδους δεινά, οικονομικά, πολιτικά και εθνικά. Η σχέση ανάμεσα στο δημόσιο αγαθό και το ιδιωτικό συμφέρον πρέπει να επαναπροσδιοριστεί.
H κυριαρχία του κρατισμού, στο όνομα μάλιστα του δημόσιου συμφέροντος, δημιούργησε μεγάλες ανισότητες ως
προς τους κοινωνικούς και οικονομικούς πόρους, αλλά και πολλά προνόμια για μερικούς, που υπονόμευσαν την κοινωνική συνοχή. Το κοινωνικό μας κράτος χτίστηκε ασκώντας επιδοματικές πολιτικές, σε συνδυασμό με μια υποτυπώδη ανάπτυξη υπηρεσιών, αναποτελεσματικό και στους δύο τομείς. Στο όνομα του δημόσιου χαρακτήρα διαμορφώθηκε το πιο «ιδιωτικοποιημένο» σύστημα υγείας και παιδείας στην Ευρώπη. Κοινωνική δικαιοσύνη υπάρχει εκεί όπου επικρατεί η αξιοκρατία, η διαφάνεια και ο υγιής ανταγωνισμός. Εκεί όπου προωθούνται πολιτικές επιβράβευσης αυτών, που προσπαθούν και εργάζονται σκληρά και στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα. Εκεί που ευνοούνται πολιτικές ενίσχυσης όσων προέρχονται από χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, για να εκπληρώσουν τις προσδοκίες τους.
Σύγχρονη ριζοσπαστική πολιτική πρόταση είναι η δημιουργία ενός λειτουργικού δημόσιου τομέα βασισμένου στις ανάγκες, που ευνοεί πολιτικές ενίσχυσης όσων προέρχονται από χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα για να εκπληρώσουν τις προσδοκίες τους. Χρειαζόμαστε ένα παραγωγικό μοντέλο ανοιχτό στην καινοτομία, το οποίο θα στηρίζεται στην έρευνα και την αξιοποίηση των ευρημάτων της, εστιάζοντας τις προσπάθειές μας σε συγκεκριμένους τομείς αιχμής. Αν το πολιτικό σύστημα συνεχίσει να μην αλλάζει και να μην ανανεώνεται, αν συνεχίσει να λειτουργεί με αδιαφανείς διαδικασίες αναπαράγοντας τις παθογένειες του, σύντομα θα υπάρξει πρόβλημα δημοκρατικής λειτουργίας των θεσμών στη χώρα. Επιβάλλεται, τα κόμματα να γίνουν ανοιχτά στα μηνύματα της κοινωνίας, μέσω της διαφάνειας στα οικονομικά τους και του τακτικού απολογισμού των ηγεσιών στα μέλη και τους φίλους. Χρειάζεται ένας εκλογικός νόμος, ο οποίος όμως θα λαμβάνει υπόψη του την ανάγκη δημιουργίας κυβερνητικών πλειοψηφιών, αλλά θα κάνει απαγορευτική και περιττή τη χρήση του “μαύρου πολιτικού χρήματος”. Τα σημερινά κόμματα τείνουν να μαραθούν, καθώς δεν ανανεώνονται με ιδέες και πρόσωπα από την ίδια τη δημιουργική κοινωνία.
Ας αρχίσουμε λοιπόν ανάποδα, από το συμπέρασμα: πιστεύουμε ότι όλες οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις θα συναντηθούν σύντομα στον ίδιο πολιτικό φορέα. Και είμαστε βέβαιοι ότι τόσο οι πολίτες που στις τελευταίες εκλογές εναπόθεσαν τις ελπίδες τους στη “Δράση” όσο και η “Δράση”, θα βρίσκονται στη συνάντηση αυτή. Αυτή είναι η επιδίωξή μας. Προφανώς αυτό θα πρέπει να γίνει μέσα από μια μεγάλη, ενωτική και δημοκρατική συμμαχία, με διάλογο, ρεαλισμό, πολιτικές αναφορές και προτάσεις που αντικατοπτρίζουν τις διεργασίες στη κοινωνία.
Ως “Δυναμική Ελλάδα” εξαρχής έχουμε τοποθετηθεί στο Κέντρο – Κεντροαριστερά. Για μας η συμμετοχή φιλελεύθερων δυνάμεων στο μελλοντικό νέο σχήμα, ιδιαίτερα όσων εμφανίζουν κοινωνικά χαρακτηριστικά είναι αυτονόητη. Επομένως αν και κατανοούμε την ανάγκη να συντμηθεί ο πολιτικός χρόνος, ώστε να προλάβουμε την κάθε πιθανή εξέλιξη- θεωρούμε ότι ο καινούργιος πόλος δε θα ξεκινήσει μέσα στα όρια ενός μόνο πολιτικού φορέα, όποιος και να ήταν αυτός. Αυτό θα ήταν βεβιασμένη πράξη, θα σηματοδοτούσε αρνητικά το ξεκίνημα και, τελικά, θα απέβαινε σε βάρος του νέου σχήματος. Αυτές τις ημέρες έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθούμε δύο σημαντικές εκδηλώσεις που συνεισφέρουν η κάθε μία από τη σκοπιά της στην κοινή προσπάθεια. Από τη μια τις εκδηλώσεις των αμιγώς πασοκογενών κινήσεων και από την άλλη το συνέδριο της Δράσης, που φιλοδοξεί, ορθά, να αποτελέσει ένα βήμα για την ενοποίηση της φιλελεύθερης οικογένειας. Όμως, το νέο θα γεννηθεί μέσα στην κοινωνία και αυτό που θα το χαρακτηρίζει θα είναι η υπέρβαση των περιχαρακώσεων.
Οι πολιτικές οικογένειες της ανανεωτικής αριστεράς, της κεντροαριστεράς, του κέντρου και του φιλελεύθερου χώρου έχουν ιστορικές ρίζες και κουβαλούν τον δικό τους πλούτο ιδεών. Ως «Δυναμική Ελλάδα» μας ενδιαφέρει αυτή η μεγάλη εικόνα και το πώς θα φτάσουμε εκεί. Δεν έχουμε τη μαγική συνταγή και έχουμε πλήρη συναίσθηση των μεγεθών και των αναλογιών. Στην κοινή αναζήτηση εμείς φέρνουμε την φρεσκάδα εκατοντάδων και ελπίζουμε και χιλιάδων πολιτών που κατανοούν και προσεγγίζουν την πολιτική, όπως συνέβαινε και συμβαίνει εδώ και αιώνες, δηλαδή ως συνάντηση ανθρώπων.
Ότι φτιάξουμε, καλό θα είναι να διαθέτει αναφορές σε κοινωνικές δυνάμεις και κοινωνικά χαρακτηριστικά και έντονο το περιφερειακό στοιχείο χωρίς αθηνοκεντρισμό. Χωρίς εκ των προτέρων αποκλεισμούς και όρια ηλικίας. Η συνδρομή πολιτικών προσώπων που θα συνταχθούν χωρίς προαπαιτούμενα και σε ισότιμη βάση είναι επιθυμητή, αλλά μένει να αποδειχθεί. Το επιθυμητό και το αποτελεσματικό είναι μίγμα άφθαρτων παλιών και νέων προσώπων, και ελπίζουμε οι τελευταίοι αυτοί να πλειοψηφούν και να δίνουν τον τόνο.
Σαν Δυναμική Ελλάδα πιστεύουμε ακράδαντα ότι η τρικομματική κυβέρνηση παρά την φανερή της αδυναμία να υπερβεί την Ελλάδα του χθες, πρέπει να πετύχει να κρατήσει τη χώρα και να αποφύγει τη χρεοκοπία, μέχρι να προχωρήσουν οι θεσμικές διεργασίες στην ΕΕ, να γίνει επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών, να χρηματοδοτηθεί περαιτέρω η ελληνική οικονομία και να γίνουν οι αναγκαίες διευθετήσεις του χρέους μας.
Αυτά είναι τα ελάχιστα απαραίτητα. Από την άλλη, οι κυβερνητικοί εταίροι θα μπορούσαν, ίσως, να σκεφτούν ως εξής: “αφού δεν μπορούμε να φέρουμε άμεσα οικονομική ανάπτυξη, ας κάνουμε έστω αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, ως υποθήκη για το μέλλον”. Τίποτα δεν δείχνει όμως ότι θέλουν και ότι μπορούν να το κάνουν. Η αλλαγή του πολιτικού συστήματος πρέπει να γίνει από άλλη αφετηρία.
Το νέο αυτό πολιτικό υποκείμενο, εφόσον δημιουργηθεί, θα κριθεί από το αν θα μπορέσει αλλάξει ριζικά το μεταπολιτευτικό μοντέλο. Πρέπει ν’ αφήσουμε πίσω μας ανεπιστρεπτί το μεγάλο και αναποτελεσματικό κράτος, που είναι πολυέξοδο χωρίς να παράγει καλές υπηρεσίες προς τον πολίτη. Τις συνεχείς εισαγωγές και τη χαμηλή πρωτογενή – δευτερογενή παραγωγή, που φέρνει αναλόγως χαμηλές εξαγωγές. Το ξεπερασμένο εκπαιδευτικό μας σύστημα, που δεν καλλιεργεί κριτική σκέψη, ούτε δίνει έμφαση στην έρευνα και την καινοτομία. Την ψευδή επιχειρηματικότητα που στηρίζεται στην κλειστή οικονομία και στα ολιγοπώλια.
Το αδιαφανές τραπεζικό σύστημα που δίνει δάνεια χωρίς κριτήρια και συμμετέχει στη δημιουργία της κρίσης.
Τα καρτέλ που διατηρούν τις τιμές στα επιθυμητά για τα συμφέροντά τους επίπεδα, εμποδίζοντας τον υγιή ανταγωνισμό. Κι από την άλλη, πρέπει να εμπεδώσουμε την εσωτερική ασφάλεια με σύγχρονη, δημοκρατική αστυνομία και με οργανωμένη μεταναστευτική πολιτική, που δε θα εξαντλείται σε φαντεζί κινήσεις, αλλά θα θέτει κριτήρια χρόνου, αριθμού και ιδιότητας για τους μετανάστες.
Σ΄ αυτό το νέο, μακράς πνοής χώρο, θα μπορούσαν να συμμετέχουν η ΔΗΜΑΡ, ένα μέρος του ΠΑΣΟΚ και της κεντρώας ΝΔ, η ΔΡΑΣΗ, οι πολιτικές κινήσεις στο χώρο της κεντροαριστεράς, οι κεντρώες φιλελεύθερες δυνάμεις, αλλά ιδίως τα εκατομμύρια των ανένταχτων πολιτών. Όσο πιο γρήγορα ξεκινήσουμε όλοι μαζί, τόσο το καλύτερο για την κοινωνία και την πατρίδα.
*O Θανάσης Παπαδόπουλος είναι μέλος της Επιτροπής Πρωτοβουλίας της Δυναμικής Ελλάδας εκ μέρους της οποίας παρέστη στο ανοιχτό Συνέδριο που διοργάνωσε η Δράση.