Του Ανδρέα Γιαννακόπουλου*
Eίναι πλέον κοινή διαπίστωση ότι οι αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν αρκούν για να βελτιώσουν το επίπεδο των γνώσεων και των δεξιοτήτων, καθώς απουσιάζει το απαραίτητο υπόβαθρο.
Η ιστορική εμπειρία έχει δείξει πως χώρες που βρέθηκαν σε κρίση παρόμοια με την δική μας αλλά παράλληλα μεταρρύθμισαν ριζικά το εκπαιδευτικό τους μοντέλο εξήλθαν από την κρίση πιο δυνατές.Η χρηματοδότηση αλλά και η προσπάθεια αλλαγών πρέπει να προσανατολιστεί στα σχολεία.
Στην Ελλάδα όταν ακούμε για αλλαγές στην παιδεία σκεφτόμαστε πρώτα την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ένα στερεότυπο το οποίο είναι εντελώς λανθασμένο. Άλλωστε είναι πλέον κοινή διαπίστωση ότι οι αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν αρκούν για να βελτιώσουν το επίπεδο των γνώσεων και των δεξιοτήτων, καθώς απουσιάζει το απαραίτητο υπόβαθρο. Έτσι η Ελλάδα σήμερα κατέχει την θλιβερή πρωτιά σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναφορικά με την ανεργία των πτυχιούχων η οποία οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες, την έλλειψη επιχειρηματικής δραστηριότητας την χώρα μας αλλά και την αδυναμία των πτυχιούχων να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της εργασίας τους.
Η πραγματική αλλαγή στο εκπαιδευτικό μοντέλο μιας χώρας δεν ξεκινά από τα πανεπιστήμια και το σύστημα εισαγωγής σε αυτά αλλά από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Βασική παράμετρος της επιτυχίας ή της αποτυχίας ενός εκπαιδευτικού συστήματος είναι το χάσμα μεταξύ φτωχών και πλούσιων.
Ας δούμε ενδεικτικά τι γινόταν στην χώρα μας. Το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων κατευθυνόταν στα ΑΕΙ με αποτέλεσμα η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση να υποβαθμίζονται. Αυτό δεν επηρέαζε τα παιδιά πλουσίων οικογενειών που έτσι και αλλιώς φοιτούσαν σε ιδιωτικά σχολεία αλλά τα παιδιά που προέρχονταν από τις ασθενέστερες και μεσαίες εισοδηματικά τάξεις. Αυτό προκάλεσε ανισότητες στην εκπαίδευση των μαθητών και βοήθησε να δημιουργηθεί μια γενιά ανθρώπων χωρίς ουσιαστικές βάσεις όσον αφορά τις γνώσεις τους που φυσικά σε πολλές περιπτώσεις αδυνατεί να παρακολουθήσει τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Η λύση στο μεγάλο αυτό πρόβλημα είναι η αλλαγή νοοτροπίας του επιτελείου του υπουργείου παιδείας. Η χρηματοδότηση αλλά και η προσπάθεια αλλαγών πρέπει να προσανατολιστεί στα σχολεία. Είναι αναγκαία φυσικά η αξιολόγηση των καθηγητών, η βελτίωση των υποδομών, η συχνότερη χρήση των εργαστηριακών εγκαταστάσεων όπου υπάρχουν, η ανάπτυξη συνεργασιών με πανεπιστημιακά τμήματα, η αλλαγή λογικής των ενδοσχολικών εξετάσεων με μεγαλύτερη έμφαση σε θέματα που απαιτούν κριτική σκέψη.
Το παρόν της Ελλάδας είναι ζοφερό, ας εξασφαλίσουμε τουλάχιστον ότι το μέλλον θα είναι ελπιδοφόρο.
*Ο Ανδρέας Γιαννακόπουλος είναι φοιτητής του τμήματος χημείας του πανεπιστημίου Πατρών και μέλος της προσωρινής επιτροπής πρωτοβουλίας της “Δυναμικής Ελλάδας”.