Του Ανδρέα Γιαννακόπουλου*
Δεν έχουμε το δικαίωμα να επιτρέψουμε την επιστροφή στην κόλαση που έζησε η Ευρώπη πριν τεθούν τα θεμέλια της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Στα χρόνια της ενωμένης Ευρώπης έγιναν σημαντικά βήματα, εξασφαλίστηκε η ειρήνη, εδραιώθηκε η δημοκρατία, ζήσαμε χρόνια μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης.
Η οικονομική κρίση, κυρίως από τη χρονική περίοδο που έγινε αισθητή στην Ευρώπη, αποκάλυψε το έλλειμμα ηγετικών προσωπικοτήτων στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή. Αντί των ηγετών που θα κινούνται προς την κατεύθυνση της απαραίτητης πολιτικής ολοκλήρωσης, είδαμε πολιτικούς που στις Βρυξέλλες ασκούσαν πολιτική με τα μάτια στο εσωτερικό των χωρών τους. Από την αρχή της ελληνικής κρίσης κατέστη φανερό πως οι εκλογές σε ένα κρατίδιο της Γερμανίας ή στη Γαλλία θα καθόριζαν τις αποφάσεις για το ελληνικό πρόγραμμα. Οι όποιες αποφάσεις ήταν πολλές φορές ακατανόητες από τεχνοκρατική άποψη, αλλά απολύτως κατανοητές αν κανείς παρακολουθούσε την εσωτερική πολιτική σκηνή των μεγάλων χωρών. Είναι όμως απολύτως κατανοητό το ότι η καγκελάριος της Γερμανίας λαμβάνει αποφάσεις υπερασπιζόμενη πρωτίστως τα συμφέροντα της χώρας της και των πολιτών της. Άλλωστε, σε αυτούς λογοδοτεί καθημερινά, από αυτούς έχει εκλεγεί. Θα ήταν ουτοπικό να απαιτούμε να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Ελλάδας ή της οποιασδήποτε άλλης χώρας. Όμως, αυτή η φυσιολογική, κατά την προσωπική μου γνώμη, πραγματικότητα, απέχει παρασάγγας από την ενωμένη Ευρώπη που οραματίστηκαν οι πρωτεργάτες της Ένωσης.
Αναγνωρίζοντας αυτή την πραγματικότητα φθάνουμε σε ένα δίλημμα ανάμεσα σε μια φοβική άποψη περιχαράκωσης στην “εθνική μας μοναξιά” και μιας τολμηρής και υπερβατικής προσπάθειας συνέχισης της προσπάθειας για τη δημιουργία των ηνωμένων πολιτειών της Ευρώπης. Όσοι υποστηρίζουν την πρώτη γνώμη, τοποθετούνται στους χώρους των δύο άκρων, αγνοούν τις συνέπειες που θα έχει κάτι τέτοιο όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά κυρίως σε κοινωνικό και πολιτικό, καθώς είναι δεδομένο πως θα υπάρξει ραγδαία άνοδος των εθνικιστικών κινημάτων. Στα χρόνια της ενωμένης Ευρώπης έγιναν σημαντικά βήματα, εξασφαλίστηκε η ειρήνη, εδραιώθηκε η δημοκρατία, ζήσαμε χρόνια μεγάλης οικονομικής ανάπτυξης. Σαφώς και υπάρχουν σημαντικά προβλήματα, όπως η ανισοκατανομή του πλούτου μεταξύ Βορρά και Νότου, η απουσία ενός ενιαίου μηχανισμού όχι μόνο ελέγχου των δημοσιονομικών στοιχείων, αλλά και ανάπτυξης των οικονομιών, η διάλυση του κοινωνικού κράτους κυρίως στα κράτη του νότου και οι ανεπαρκείς δομές σε παιδεία και υγεία, τα οποία θα ξεπεραστούν μόνο αν τολμήσουμε το επόμενο βήμα. Η κρίση αυτή είναι ίσως ένα από τα εξελικτικά στάδια στη διαδικασία περαιτέρω ενοποίησης και έτσι πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Ας μη δειλιάσουμε μπροστά στη μεγάλη πρόκληση. Δεν έχουμε το δικαίωμα να επιτρέψουμε την επιστροφή στην κόλαση που έζησε η Ευρώπη πριν τεθούν τα θεμέλια της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Η λαίλαπα του λαϊκισμού σαρώνει τον νότο και όσοι υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή ιδέα μοιάζουν απομονωμένοι και αδύναμοι μπροστά στα προβλήματα των πολιτών. Για αυτό απαιτείται συντονισμένη δράση από όλες τις χώρες ώστε να αποκατασταθεί άμεσα η ιδέα αυτή στα μάτια των πολιτών. Αυτή είναι η Ευρώπη που θέλουμε, μια Ευρώπη όπου οι πολίτες συμμετέχουν και συνδιαμορφώνουν την πορεία τους.
Ως ένθερμος υποστηρικτής της ενωμένης Ευρώπης απευθύνω έκκληση: Ευρωπαϊστές όλων των χωρών ενωθείτε… Πριν να είναι πολύ αργά.
*Ο Ανδρέας Γιαννακόπουλος είναι φοιτητής του τμήματος χημείας του πανεπιστημίου Πατρών και μέλος της προσωρινής επιτροπής πρωτοβουλίας της “Δυναμικής Ελλάδας”.