Του Μελέτη Ρεντούμη*
Ολοι γνωρίζουμε την ένταση της κρίσης που βιώνουμε στην χώρα μας και τα επαχθή μέτρα που έχουν εφαρμοστεί ως τώρα, με απώτερο στόχο την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανάπτυξη. Αναρωτιέμαι όμως πώς θα εφαρμοστεί αυτή η πολυπόθητη ανάπτυξη χωρίς ανθρώπινο δυναμικό και το κατάλληλο ανθρώπινο κεφάλαιο.
Οι οριζόντιες περικοπές στους μισθούς που έχουν εφαρμοστεί στο δημόσιο που σε κάποιο βαθμό ήταν αναγκαίες, δημιουργούν όμως και τετελεσμένα τα οποία μάλλον αποτελούν την ταφόπλακα της παραγωγικότητας και της σωστής αναδιάρθρωσης στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Το πρόβλημα πρακτικά, δεν είναι η τρόικα ούτε το μνημόνιο για μένα, αλλά η έλλειψη πολιτικής βούλησης για ανάπτυξη δημοσίων υπηρεσιών που θα υπερασπίζονται την αξιοπρέπεια του πολίτη χωρίς εκείνοι να νιώθουν ξένοι ή δουλοπάροικοι στην ίδια τους την χώρα, παρακαλώντας για το αυτονόητο, που δεν είναι άλλο από την εξυπηρέτηση και διευθέτηση των καθημερινών τους προβλημάτων, χωρίς το γρηγορόσημο.
Για να γίνει σαφές το επιχείρημά μου και με αφορμή τα μέτρα μείωσης μισθών στο στενό δημόσιο τομέα, ας υποθέσουμε ότι έχουμε 4 δημοσίους υπαλλήλους με αξιολόγηση κατά σειρά: άριστος, καλός, μέτριος, κακός. Ας υποθέσουμε επίσης ότι υπάρχει κάποια αναλογικότητα στους μισθούς, όπου οι συγκεκριμένοι υπάλληλοι έχουν μηνιαίες αποδοχές, 2.000, 1.500, 1.000 και 800 ευρώ αντίστοιχα.
Σύμφωνα με το ενιαίο μισθολόγιο που έχει εφαρμοστεί, υπάρχει πλαφόν για θέση διευθυντή περίπου στα 1.700 ευρώ καθαρά. Αρα ο μισθός των 2.000 μειώνεται αυτόματα σε αυτό το ποσό. Επίσης 800 ευρώ είναι ο κατώτατος μισθός ο οποίος δεν υπόκειται τελικά σε περικοπές. Τέλος η οποιαδήποτε μείωση θα σταματάει στο ποσό των 800 ευρώ ως κατώτατο, μπλοκάροντας την περαιτέρω μείωση του μισθού των 1.000 ευρώ.
Αν λοιπόν μαζί με την μείωση των δώρων, οι μειώσεις ανέρχονται σε 40%, τότε οι τελικές μηνιαίες αποδοχές για τους 4 υπαλλήλους έχουν ως εξής: 1.020 για τον άριστο, 900 για τον καλό, 800 για τον μέτριο, και 800 για τον κακό. Το συμπέρασμα; Ουσιαστική και κυριολεκτική εξίσωση όλων των μισθών ανεξαρτήτως θέσης και αξιολόγησης. Υπάρχει λοιπόν κίνητρο απόδοσης; Κίνητρο για επίδομα παραγωγικότητας; Κίνητρο για εξέλιξη στην ιεραρχία μήπως;
Όλα ισοπεδώθηκαν από την προχειρότητα του μέτρου που βέβαια χτυπάει αλύπητα τη νέα γενιά ακόμα και τους επιτυχόντες του ΑΣΕΠ.
Εκτός αυτού συνεχίζει η εσωτερική τρόικα να θεωρεί ταμπού τις απολύσεις, που σημαίνει ότι την ανεπάρκεια του κακού υπαλλήλου που θίγει μάλιστα το δημόσιο, την επιμερίζονται σε περικοπές οι υπόλοιποι χωρίς κανένα ίχνος αξιοκρατίας.
Αντί λοιπόν να είχε η κυβέρνηση ένα οργανωμένο σχέδιο αξιολόγησης με τα πραγματικά τυπικά προσόντα και περικοπής άχρηστων οργανισμών που υπερασπίζονται τα δικαιώματα όχι των πολιτών αλλά της κακοποιημένης μεσογειακής φώκιας, δυστυχώς γίνονται ακόμα και σήμερα ρουσφέτια μετατάξεων σε οργανισμούς που παραμένουν ενεργοί για να μην θιγούν ανεπαρκείς υπάλληλοι που σε μεγάλο βαθμό εκπροσωπούν και συνδικαλιστικά συντεχνιακά συμφέροντα.
Κλείνοντας τις σκέψεις αυτές θέλω να τονίσω ότι η ριζική αναδιάρθρωση του δημοσίου και η ανάγκη για ένα αποτελεσματικό κράτος είναι θέμα εθνικό και όχι μνημονιακό και απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση και σύγκρουση συμφερόντων. Αν δεν γίνει αυτό, τότε ας μην περιμένουμε και πολλά από τους δανειστές μας.
*Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος – τραπεζικός