Του Ηλία Μόσιαλου*
Η κρίση βρήκε την ΕΕ θεσμικά απροετοίμαστη: καθυστέρησε να δράσει, στη συνέχεια περιπτωσιολόγησε με ημίμετρα κατά χώρα και τελικά δεν αντιμετώπισε το συνολικό θεσμικό της έλλειμμα.
Αντίβαρα της Γερμανίας δεν υπάρχουν: το Ηνωμένο Βασίλειο είναι εκτός ΟΝΕ, ενώ η Γαλλία περνάει κρίση κύρους.
Η έναρξη της ευρωπαϊκής ενοποίησης το 1957 (Συνθήκη της Ρώμης) είχε πολλούς στόχους. Ένας από αυτούς ήταν να ζήσει η Γερμανία ήρεμα με τις άλλες χώρες, ειδικά μετά από δυο παγκόσμιοΪυς πολέμους.
Στην πορεία, ό,τι αφορούσε τις ελευθερίες κίνησης ή την εναρμόνιση παροχής υπηρεσιών πήγε καλά. Όμως με την ΟΝΕ, ο σχεδιασμός ξεχάστηκε. Ορισμένες χώρες προσχώρησαν στα κριτήρια του Μάαστριχτ με «δημιουργική λογιστική». Και καμιά εποπτεία δεν ασκήθηκε ποτέ, έστω κι αν (2008) οι οικονομικοί δείκτες προοιωνίζονταν την επικείμενη παγκόσμια κρίση.
Η κρίση βρήκε την ΕΕ θεσμικά απροετοίμαστη: καθυστέρησε να δράσει, στη συνέχεια περιπτωσιολόγησε με ημίμετρα κατά χώρα και τελικά δεν αντιμετώπισε το συνολικό θεσμικό της έλλειμμα. Ακολουθώντας το γερμανικό μοντέλο, έκανε την παγκόσμια κρίση δική της, εσωτερική. Αντίβαρα της Γερμανίας δεν υπάρχουν: το Ηνωμένο Βασίλειο είναι εκτός ΟΝΕ, ενώ η Γαλλία -της οποίας ο Ζακ Ντελόρ πρώτος είχε οραματιστεί το ευρωομόλογο- περνάει κρίση κύρους.
Είναι γνωστό (οικονομική θεωρία και ιστορία των νομισματικών ενώσεων) τι χρειάζεται για να πετύχει μια Νομισματική Ένωση: δημοσιονομική σύγκλιση, ισχυρή Κεντρική Τράπεζα, τραπεζική ένωση, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των φτωχότερων χωρών -όχι μόνο με δημοσιονομική λιτότητα άλλα και με διαρθρωτικές αλλαγές και επενδύσεις – αποτελεσματικός μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων και, ιδίως, πολιτική ενοποίηση. Με συντομία, ισχυροποίηση των ευρωπαϊκών θεσμών. Μόνο έτσι θα περάσουμε από τη Γερμανική Ευρώπη στην Ευρωπαϊκή Γερμανία.
* Ο Ηλίας Μόσιαλος είναι Καθηγητής των Οικονομικών της Υγείας στο London School of Economcs, πρώην υπουργός και μέλος της Επιτροπής Πρωτοβουλίας της κίνησης “Δυναμική Ελλάδα”.